Berikut ini adalah naskah rekaman
ceramah adat Minang Kabau dengan judul “Pitaruah Ayah Untuak Anak Laki-Laki”
atau “Pesan Ayah Untuk Anak Laki-Laki”.
(Waktu
00:00)Nak
kanduang sibirang tulang, buah hati limpo bakuruang, ubek jariah palarai damam,
sidingin tampa di kapalo. Kamari-mari molah duduak, ado rundiang ayah
sampaikan. Kalau diliek dipandangi nak, dicaliak umua nan tapakai, badan Ayah
baransua tuo, kini manjalang anam puluah. Hari patang mantari turun, awan di
barat merah sago, malam nan tidak lamo lai. Nyampang tibo saruan Allah, aja
sampai capek paminto umua alah tibo dijangkauan. Tabuah digoa tigo-tigo, badan
baganjua baliak pulang katampek asa mulo jadi suruik ka tanah nan sabingkah. Badarun
aia pamandian, ba lasia bunyi cabiak kapan, dikocong dikabek limo, cukuik
satanggi jo aia bungo. Bararak tandu ka surau, tibo di surau dibujuakan,
mairiang shalat ampek takbir. Kini manuju ka pusaro, iyo ka pandam pakuburan.
tagolek di liang lahat, tanah sakapa bapakalang, mahereang mahadok ka kiblat,
dibateh papan nan sahalai. Badaro tanah panimbunan, tatagak mejan nan duo,
manyalo ciluang hitam, do’a dibaco panghabisan. Tujuah langkah mayik di kubua,
nak datang malaikaik pai batanyo. Tapi jangankan tanyo ka tajawab, usaha ndak
hawa katabandiang, utang ke anak nan takana, kasiah tagaiang alun sampai.
Jo kok basuo nan bak nantun nak,
taradok pusako ka bajawek ataupun warih ka di baia, usah diarok dari ayah.
Sabab baalah baitu, salamo dunia di tunggu, Ayah diseso parasaian, gilo
diarak-arak untuang. Tapi kaganti ameh, bak di urang timbalam, pitih nan
babilang, hanyo pitaruah batinggakan, banamo pitaruah Ayah. Itulah tando kasiah
sayang, utang nan nyato pado anak, kini ayah lansaikan. Dangakan molah anak
kanduang, simakkan bana nyato-nyato. Satitiak usah lupokan, sabarih janganlah
hilang, ganggam arek, paciak tantaguah. Siang ambiklah ka patungkek, kok malam
jadikan suluah pidoman patang jo pagi.
Takalo maso dulunyo, awal mulonyo
insan kalahia, bundo di dalam pasawangan sadang dilamun-lamun ombak, angin
badai, lauik manggilo, kilek patuih hujan basabuang, kalam nan bukan
alang-alang. Lua ke Allah, bagantuang indak kamano ka manggapai. Dek lamo
lambek badayuang, sapueh-pueh panangguangan sampailah juo di Kualo. Tali turun
sauh dibuang, kapa marapek di tapian balabuah surang pasisianyo. Sawajah kapado
urang nantun nak, mandi darah sakujua badan, kakinyo malajang-lajang,
taganggam tangan nan duo, bunyi pakiak sapanuah kampuang cando pandeka dapek
lawan. O . . . buyuang, kok ang nak tahu, itulah anak manusia nan lahia ka bumi
Allah nangko lahia sarato jo untuangnyo.
Adopun tujuan jo mukasuiknyo, mangko
jo darah samo tibo, sirah hati pakek panganan lambang barani, lahia batin indak
manaruah gamang-takuik. Mangapa tangan suok kida mandongkak, manyipak-nyipak,
itu ma’ana urang bagak, medan galanggang nan nyo hadang cakak nan tidak
kunjuang damai. Pakiak bukan sumbarang pakiak, sorak kumando dilewatkan ibaraik
badia jo mariam, tando nagari dalam parang.
Mako pado hakikatnyo nak, hiduik
adolah perjuangan dan satiok perjuangan bakandak manang. Kamanangan janjang ka
istana manuju kurisi di partuan. Sasungguahnyo manusia adolah rajo, badaulat di
muko bumi Allah bana nan manobatkan, “Inni ja’ilu fil ardhi khalifah”.Untuak
itu Ayah pasankan nak, usah manjadi rajo kalah. Nan bajalan manakua-nakua.
mangecek tatagun-tagun, hilang banso punah martabat. Manambah gantang
tatanakkan, manyamak dalam nagari. Kalau Waang nak tau juo nak, iduik nangko
indaklah lamo, dunia hanyo sakijok mato. Caliaklah contoh jo ibaraik, maso laia
di songsong abang, mati di anta dek sumbayang. Antaro abang jo sumbayang, sinan
kamat dibacokan hinggo itulah jatah umua. Bakato Muhammad Iqbal, apolah kato
dek baliau: “Umur bukan ukuran masa, hidup tidak takaran zaman, sehari singa di
rimba, seribu tahun bagi si domba”. Ma’ana manjadi singo nak, bukan manggadang
bakato darek bakitabullah di tangan, kandak badannyo awak surang. Indak nak,
bukan baitu filsafahnyo, tapi bialah satahun jaguang, pagunokan maso nan
pendek, bapacu marabuik buko mambuek amal kabaikan. Baguno ka diri surang,
tapakai di masyarakat, manfaat salingkuang alam. Untuak apo panjang bajelo,
hinggo batungkek saluang api, kalau awak kiliran tangan masak lacuik, makan
parentah. Kok kunun pulo, kuma bamiang manggata di dalam kampuang, cilako
hiduik tu namonyo.
Salampiah nan dari pado itu, umua
bukan sabateh kubua, hiduik bukan salacuik abiah. Tapi adoh hiduik sasudah
hiduik. Panjang nan tidak kaujuangan nak. Itulah hiduik di akhirat, kamari
tujuan sabananyo. Takalo insan di alam roh, janji-lah sudah tapabuek, patimbang
muluik dengan Allah, makhluk kata An-Khalik nyo. Kito mamaciak tali kamba nak,
usah kandua tagang salampiah, dunia akhirat satimbangan. Nyampang kok putuih
kaduonyo sinan tahanyuik handam karam. Kini di rintang angan-angan, isuak
diseso panyasalan.di dunia rintang jo ratok, di akhirat gilo jo gagau, kalamlah
jalan ka sarugo. Mangana sakah nan bak kian nak, Ayah bapasan, bawasiat,
rantangkan banang ka langik, hubuangkan diri jo Tuhan. Jalin kulindan ateh
bumi, paharek buhua jo manusia. “Hablum minallah wa hamblum minannas”. Itulah
cancangan duo sagarajai, kapa nan duo salabuahan, samo dek awak kaduonyo.
Mano nak kanduang ja nyo Ayah, ijanlah
bosan mandangakan, mangecek indak ka lamo, taga dek seso manyimpannyo. Jikok
anak taruih mamandang, simak jo daliah mato batin. Adopun tubuah manusia
terbangun dari tigo rungo. Partamo, runggo diateh, kaduo runggo di tangah,
katigo runggo di bawah.
Nan dimukasuik jo runggo ateh, iolah
ruang di kapalo, bakandak isi pangatahuan, ibaraik dinamo masin kapa, ulu
tanago baliang-baliang, pambalah aia di lauik-tan.
Tasabuik runggo di tangah, yaitu dado
rumpun hati, sangka iman lubuak agamo, ikolah pidoman juru mudi, kaganti kompas
di nan kodoh. Jan sampai sasek palayaran, hilang tujuan tanah tapi.
Salorong runggo do bawah nak, paruik
nan mintak dikanyangkan, umpamo paraka tampek barang. Tansano muatan kosong
alamaik oleang jalan kapa, dihampeh ombak jo galombang, manantang karam tak
batumpang. Atau kalaulah buliah Ayah misalkan kapado alam Minang kabau tardiri
dari tigo luhak.
Partamo, luhak nan tuo. Lambang
kuciang warnanyo kuniang. Kuciang itu binatang lihai, tinggi pangaruah,
berwibawa. Kuniang tando kamanangan. Tujuannyo, urang cadiak adi kuasa, sumber
ilmu pangatahuan, “Sains Tekhnologi” kato rang kini.
Kaduo, luhak nan tangah. Simbol sirah
harimau campo, barani karano bana, hukumpun tidak makan bandiang banamo
parentah syarak. Calak alah tajam pun ado, tingga dek bawa manyampaikan. Adaik
alah syarak pun ado, tingga dek awak mamakaikan, moral, spiritual, istilah
baru.
Nan katigo, luhak nan bungsu. Corak
hitam lambangnyo kambiang, rila jo saba bausaho, rumpuik nan indak pantang
daun, dek padi mangko manjadi, dek ameh mangkonyo kameh. Mangecek iyo jo pitih,
bajalan tantu jo kain, karajo tantu jo nasi, ekonomi baso canggihnyo.Itulah
tadi sahalai pilin tigo, tungku tigo sajarangan.
Kok waang nak samparono nak, manjadi
urang baharago. Sajundun jasmani jo rohani, dunia dapek akhirat buliah. Mako
sarek-kan kapalo jo pangatahuan, panuahkan dado jo ugamo, gasaklah paruik jo
harato. Di ateh tungku nan tigo, sinan tajarang kahidupan, masak hakikat
manusia insan nan kamil sabatangnyo. Tapi usah senjang, barek subalah nak,
rumik naraco manimbangnyo. Kok cadiak sajo dibanggakan, hiduik bansaik tangan
di bawah, tagigik lidah bapituah. Ameh hurai nan Ang sambuakan Yuang, loyanglah
juo kecek urang. Tapek bak bunyi buah pantun, kok rintiak bana kalodeta, lakek talilik di kapalo, kok cadiak bana
kalau suka, kecek timpik di nan kayo. Baitupun awak binguang, maraso
cadiak, kecek indak bakarunciangan. Disangko pitih pasak lidah, sombong
takabua muaronyo. Gekang-bagekang siliah rarek, indak tau tampuak lah layua,
lonjak-balonjak labu anyuik, isi gaja, ampo di dalam mahajan, tuah tanamokan.
Dibaliak nan dari pado itu nak, kok
diateh isilah panuah, cadiak alah pandaipun io, nan dibawah muatan sareh, pitih
sambua bando malimpah, tapi pasak ditangah kok inyo lungga, iman goyang agamo
tipih, ilang padoman ka pawasi. Handaknyo, kok kayo suko dimakan, ringan tangan
manolong urang, rajin bazakaik basidakah. Kok tumbuah awak urang cadiak, kusuik
satolah manyalai, karuah satolah mampajaniah. Maha cacek murah nasihat,
disinanlah nagori mako aman. Mako dibaliak pado itu nak, satiok kako kan diawai,
rundiang sapatah ka disabuik, buleklah bana kato ati, sasuai dalam kiro-kiro,
naikkan dulu kakarajo. Caliakkan dulu timbangan hukum syarak, laikah dalam
ridho allah. Itulah naraco nan tak paliang nak, sarato bungka nan piawai, indak
bakicuah salamonyo.
(Waktu 13:00)Anak kanduang balahan nyao, jarek
samato Ayah-Bundo putuih tak jo-a ka diuleh, sapihak ka badan diri Ayah, urang
nan bukan cadiak pandai, ilmu kurang sikola tangguang, mangaji tak sampai
katam, rumik lah Ayah babarito. Ndak mungkin si bisu ka banyanyi, mustahil si
lumpuah ka manari, baa rang buto ka mambimbiang. Hanyo dek sungguah rajin
manyimak dari alam dapek baguru di sinan tibo pangajian. Mari kito cari rasionyo.
Dibalun sabalun kuku, dikambang saleba alam, alam takambang jadi guru, bumi jo
langik ado di dalam. Kini nak Ayah urai Ayah papakan, tuah cilako nan talukih,
dicaliak jo mato batin, diambiak ka ujuik paham sinan tasaiah ma’ananyo. Ado
ampek suruhan, ampek tagah nak :
Nan partamo iduiklah bak rumpun aua,
usah dicontoh bak tibarau. Nan kaduo, tiru baringin tangah padang, jauahkan
sifaik bak kiambang. Nan katigo, simaklah anau dalam rimbo, pantangkan jadi
bio-bio. Dan nan kaampek, jadilah sarupo paku, ijan saroman jo binalu. Baa
kakanyo rumpun aua, tapuntalang buluah bambu, nyampang tumbuah hitam tapi
lereang tanah suko, tabiang mamuji. Kok indak lah urek nan mangungkuang taban
bandaro sadionyo. Bukik pun indak taseso, lurah di bawah talinduangan, gagang manjelo
dapek junjuang, maso rabuang carian urang, kok gadang banyak manfaat, lah tuo
paguno juo. Baitu sifat ka dipakai nak. Dimanapun bumi dipijak, baiak di
kampung atau di rantau mambao rahmat ka rang banyak. Pandai-pandai jo
masyarakat, tau-tau manenggang raso usah pamaha takuik rugi. Kok mangecek
ma’agak-agak, pikiakan tiok ka bakato, tapi usah katokan nan tapikia. Sabab
luko di pisau tampak darah, nak duo tigo taweh panawa, sanang nan tidak tampak
bakeh, tapi luko di lidah sulik ubeknyo mandanyuik ka ubun-ubun, manggaga ka
rantai hati. Di lua mungkin tak bakasan, di dalam manaruah kasam. Nan bak kain
dimakan nyangek, lipek patahnyo tak barubah, dikambang nyanyai tiok ragi. Bak
kato-kato rang tuo ko’ee “kaki tataruang inai badahannyo, muluik tun taloncek
ameh tantangannyo”.
Salain nan dari pado itu,
satinggi-satinggi batang batuang, pucuaknyo runduak ka bawah, manyilau bumi
tampek tumbuah, guno nan tidak talupokan, sambia babisiak bakeh rabuang kok
sampai kalian gadang isuak usah lupokan jaso tanah, tau mambaleh budi baiak.
Lamahnyo pulo kadikatokan, maliuak di puta angin, manggerai dipupuik ribuik. Bak cando-cando ka tumbang, jangan ka patah ratak tido. Tapi tibo tapaso inyo kareh bisa malantiang ka udaro indak siapo ka manahan. Satiok rueh basambilu, tiok buku bamatang pulo langkok jo duri jo miangnyo, namun tabungkuih dalam kalupak, dari lua tak nampak rupo. Aratinyo, samantang awak diateh, usah pan-den palabiak dado kujua takabua tu namonyo. Balarang bana jo ugamo nak, tacacek sapanjang adaik. Urang iduik banyak batuah, urang mati banyak kiramaik. Lauik sati rantau babego taluaknyo baranjau pulo. Ikhlas-ikhlas kalau manolong, suko-suko kalau baragiah mahamun sakali jangan. Sabaliaknyo, usah palupokan jaso urang, walau sahaluih bijo bayam, gadang faedah manfaatnyo, pamaaf saba jo rilah habiskan dandam kasumat. Bia urang baniat buruak awak babudi baiak juo. Pakaikan bana tu nak kanduang, usah dicayah dilengahkan. Itu tantang buluah jo bambu.
Lamahnyo pulo kadikatokan, maliuak di puta angin, manggerai dipupuik ribuik. Bak cando-cando ka tumbang, jangan ka patah ratak tido. Tapi tibo tapaso inyo kareh bisa malantiang ka udaro indak siapo ka manahan. Satiok rueh basambilu, tiok buku bamatang pulo langkok jo duri jo miangnyo, namun tabungkuih dalam kalupak, dari lua tak nampak rupo. Aratinyo, samantang awak diateh, usah pan-den palabiak dado kujua takabua tu namonyo. Balarang bana jo ugamo nak, tacacek sapanjang adaik. Urang iduik banyak batuah, urang mati banyak kiramaik. Lauik sati rantau babego taluaknyo baranjau pulo. Ikhlas-ikhlas kalau manolong, suko-suko kalau baragiah mahamun sakali jangan. Sabaliaknyo, usah palupokan jaso urang, walau sahaluih bijo bayam, gadang faedah manfaatnyo, pamaaf saba jo rilah habiskan dandam kasumat. Bia urang baniat buruak awak babudi baiak juo. Pakaikan bana tu nak kanduang, usah dicayah dilengahkan. Itu tantang buluah jo bambu.
Ba’alah pulo jo tibarau. Cubo Ang
danga Ang simakkan nak dapek paham hakimahnyo. Iduik tibarau barumpun-rumpun,
batangnyo barueh-rueh, badaun panjang bakalupak. Kalau dipandang dari jauah,
saroman bana bantuak tabu. Tapi di mamah haramba baraia raso amba indak
batantu, pangicuah gadang kironyo. Tarau ketek sabantuak jaguang, disilau indak
babuah, bungo sahalai tak manaruah. Kalau-inyo tumbuah di lereang atau di tanah
katinggian sinan tabukak rasionyo. Barambuih angin ka mudiak, tibarau madok ka
mudiak, kok bakisa arah ka ilia inyo baputa kian pulo. Nyampang ditumpu dari
ateh, lah sato maangguak-angguak urang diam inyo marumuak. Kian iyo, kamari
iyo, lawan jo kawan samo iyo. Pendeknyo sagalo iyo, indak ado nan tidak iyo,
indak bapendirian. Aa kasudahannyo jadi antimun bungkuak, masuak karanjang tak
baetong, kok pai indak manukuak, pulang indak mabuahi, arago bara diri awak.
(Waktu 19:00)Di dalam bahaso nasional tapeklah
kok dikatokan bahwa inilah lambang kepalsuan, penuh kepura-puraan tanpa
motivasi dan munafik sulit dipercaya. Awak ko musti jujur Nak, kok indak katokan
indak kok lai tunjuakkan lai, usah takah-takah spuluik alun ditanak lah
badarai, manipu diri sendiri. Lagak bak cando urang kayo, mangecek pantang di
bawah, baa jeneang baa lah mantiak perak basapuah dijarinyo, sarawa bagantiak
juo. Padohal baju basalang balagakkan yuang, tiok kalapau tiok utang cah bon,
cah pinjaman, sakali indak babayaran, ditunggu urang diariaknyo. Anak cacak tabang ka benteang, tibo di
benteang makan padi, awak rancak putiah, celeang diresek saku tak barisi.
Jauahkan bana nan bak nantun nak. Hongeh kecek urang kampuang, bagunjiang urang
suok kida.Ado pulo nan sok urang cadiak,
manggaleh inyo nan santiang, impor ekspor buah tutua-nyo, bursa efek nan tau
bana. Baisuak kawan disantuangnyo . Jo ugamo inyo nan paham, nak musarab
Mantiak Maani tafsir khazen Imam Ghazali, kasurau tiok hari rayo. Jo politik
tau daulu sajak nan dari orde baru, soal KBJ pembangunan sampai ke Irak ke
Bosnia, ulu nuklir tanago atom Amerika, Asean juo. Awak bagak jo aruh balai,
sihia jo gayuang ilmu batin, kungfu, karate, silek tuo sadonyo putuih dek
baliau, di garegak lai basunguik nyo. Kok ota soal baguru pulo, anjiangnyo
paliang batuah, lupak gerai nan hitam kulik, dado lapang jangkia tagantuang,
pilang-pilang bapaneh pulo, sambilan bukik kajarannyo, kakandiak kakijang lamo,
lah tigo liang kanai saiang, kabangkai sakali balun.Baitupun nak, ado mangaku
santiang jo adat, pantun papatah mahia bana luhak tigo larek nan duo, kato
ampek undang duo baleh, pacahan undang duo puluah. Dima-alek inyo lah nampak,
kamek manitah pasambahan, ayam kinantan di galanggang. Tapi parangai
bacilapuik, tibo kusuik maenjo-enjo, datang karuah maundak-undang, barundiang
nak manang surang, mufakat pantang mangalah, bakato indak baistilah. Nan
sahandak sabuliahnyo nak, kok iyo awak urang cadiak, cadiaknyo bisa tapakai.
Kok awak urang indak tahu usah bapurak-purak tahu. Ikolah nan di katokan dek
konghuchu “Orang yang paling bodoh ialah
orang yang tidak tahu bahwa dia tidak tahu”. Urang nan tahu baraso inyo
indak tahu iko bisa dibari tahu, tapi nan susah nak, indak sadar kalau inyo
pandia, aa iko panyakik abih ubek tunggu mananti aja-lu lah, sifaik cadiak tak
dapek dituruikkan, bodoh tak bisa diajari. Itulah sifaik cilako, buangkan bana
jauah-jauah nak, usah ditiru dituladan.
Aa kini caliaklah pulo kayu
gadang, baringin di tangah padang. Baurek cukam ka tanah, jauah taunjam ka
pitalo, panuahlah bumi di rumpunnyo. Dek gampo indak tabukek-kan, dek badai
alun ka ta-oleang, ko-no lah goyang manilalu. Taguah jo pandirian, istiqamah
dengan tauhid, beprinsip tegar dan kokoh. Kalau yakin tumbuah dipaham, sajangka
duduak tak bakisa, satampok tagak tak bapayuang, walau baalah bujuak rayu,
haram kuniang karano kunyik pantang lamak ulah dek santan. Rugi jo pitih ndak
ditumang nak, jariah payah pasa biaso, tapi jaan diago martabat urang.
Lompek-salompek ambua tibo indak baserap kato duo, tak iduik mati pun jadi.Kayu baringin bapucuak cewang ka langik,
tinggi malepai awan biru, pidoman musafir lalu. Daun rimbun buliah bataduah,
bakeh balinduang kaujanan, paneh kaganti payuang panji, ureknyo tampek baselo,
batang nan gadang kasandaran, dahan nan rampak ka bagantuang. Aratinyo panutan
di masyarakat, cadiak ka bakeh rang batanyo, kayo-ka tampek rang batenggang,
bagak tumpuan ka mangadu. Satitiak katonyo di lauiktan, garak dibari jadi
contoh, sifat ka suri jo tuladan, sumarak urang di nagari. Perduli dengan
lingkungan, baitu ungkapan maso kini.
Sungguahpun beringin tinggi
manjulang, tapi tingginyo manungawi bukan maimpok nan dibawah. Walau gadangnyo
tabirumbun, gadang manenggang ka nan ketek, urang nan indak takuik talendo.
Itulah sifaik pamimpin nak, samantang bapisau tajam indak sumbarang dirawikkan
doh, jikok manembak baalamat jaleh sasaran makan pelor. Tapi kalau daram ateh
lah nyo kabawah, karusuak siku bamain kamuko manggadang sipak, atau lah
runciang juo nan barawik, lah nyato lurah tak babatu, marasau sajo dari ateh,
bukanlah sifaik dek baringin nak. Ingeklah apo bilo kayu lah rabah, baa bana
lah kagadangnyo, batang lapuak daun karegek usah diarok ka bapucuak, antah
tindawan ka bungonyo. Tuah nan lamo ilang lalek jo loncek-loncek ka batonggok
urang mancibia bakuliliang tangguang lah doso salamoko. Pahamkan bana tu Nak
kanduang, ubek makan pantangan dikana jauah bala jo panyakik.
Nan kaji baringin tangah padang, baa
pulo nasib kiambang. Jikok kiambang ka dibaco itulah samalang-malang untuang
nak. Iduik nyo manyisiah-nyiah kok ingok manapi-napi, katangah takuik dek
galombang. Lai baurek indak cukam, tajuntai kapalang turun. Walaupun tumbuah di
aia tapi tarandam-randam nyo tak basah, tarapuang-rapuang nyo tak anyuik.
Biduak lalu awak basibak, dek angin badan batundo, kok kunun riak mahampehkan.
Kiambang adolah simbol manusia rapuah, lamah darah bamental loyo. Sadangkan
iduik ko parsainga nak, parang ganas medannyo kejam, tekad mambantu nan
partamo, mansiu nan kaduo. Ragu-ragu dalam basikap bimbang satiok kaputusan,
alamaik awak mati, satokok lah kalah sabalun parang. Urang panggamang mati
jatuah nak, urang pandingin mati anyuik, takuik jo bayang-bayang surang. Dek
sabab karano itu, yakin-yakin jo pandirian. Jaan bak payuang tagajai pasak co
alang-alang lamah bingkai, sasiuik angin mandatang sasambua rinai manimpo awak
lah kucuik mati aka. Tapi naiakkan panji-panji Ang yuang, bangkikkan Nur
Muhammad kipehlah baro tungku batin. Sakali masuak ka galanggang, pantangkan
babaliak pulang. Patah sayok batungkek paruah, lagu nan usah tabangkalai,
cilako ayam disabuangan.Jikok sapancuang
alun putuih kalau salangkah indak sampai, kini gagal bisuak ulangi.
Dibaliak-baliak ba-mamanggang baru nyo masak lua dalam, diulang-ulang bak
manyapuah sinan tatampak mangileknyo, sabab “kegagalan adalah sukses yang
tertunda” baitu kecek cadiak pandai.
Simaklah pulo anau jo rimbo nak,
tumbuah tak rago urang tanam barabuik sigaek nak mamanjek indak suatu nan
tabuang. Batangnyo manganduang sagu, makanan urang sa nagari jo kudo-kudo
malamakkan, ruyuang diambiak ka pincuran, kok dikabuang dibalah-balah, elok ka
kasau jo kalantai, ka paga nan rancak bana. Daun nan tou jadi atok nan pucuak
ka daun rokok lidih disusun jadi sapu. Ijuaknyo elok ka tali, saga pun banyak
kagunoan. Buah lamak nirunyo manih. Dimasak jadilah gulo, diparam tuak namonyo,
kok rasan itulah cuko. Sampai-pun ka miang palapahnyo, tapakai ka rauak api,
sabalun datang Kewe jo Ronsul jatuih dakek urang namokan. Sungguahpun awak
urang batuah banso anau indak takabua sifaik sombong jauah sakali. Tagaknyo
manjauah-jauah, indak mamiliah tampek tumbuah, di bukik, di lurah dalam, di nan
lereang atau nan data. Bia di gurun tanah lakuang inyo basanang hati juo. Daun
nyo ndak rampak bana, kok gugua salero tuo, jatuah barungguak ka rumpunnyo,
indak tagaduah kiri-kanan.Santano manusia mancontoh anau nak, batang sampia
namo asiangnyo. Pastilah, nagari aman kampuang santoso gemah ripah loh jenawi,
barek lurah tanam manjadi. Itulah masyarkat nan adil makmur, di bawah ampun
ridha Allah. Mako tacapailah nagari nan “baghdatun tayyibatun warabun ghafur”.
(Waktu 30:00) Sabab baalah yo
baitu nak, satiok urang bapancarian mampunyoi padok surang-surang tak ado
istilah pangangguran. Tatimbun jurang kamiskinan, hilanglah bingik ke nan kayo,
kecemburuan sosial kato rang kini. Sadonyo berpotensi, sadonyo aktif produktif, nan buto panghuni lasuang, nan pakak
palapeh badia, nan lumpuah panggaro ayam, nan binguang suruah-suruahan.
Inilah sumber daya manusia modal utama pembangunan baitu pemimpin mangatokan.Niro ndak buliah sombong ka lidih,
kok indaklah karajo sapu batumpuak sarok di laman. Walau hanyo miang palapah
usah dileceh diremehkan. Sabab dek rabuak kaiduik api sanggup mambaka rimbo
rayo. Mako kalaulah sampai tak paguno nak, ilia santai mudiak bamain, lah
gadang bagelong juo, iduik bagantuang ka ranggaek. Malulah awak bakeh anau,
urang lah pulo dari sampiak. inok manuangkan tu nak kanduang, bao pikia dalam-dalam. Kaba baraliah, inyo lai sungguah
baraliah sinan juo dikaji, tantang bio-bio. Nan dikatokan bio-bio nak, bagagang
mamanjek samak, biaso tumbuah di baluka roman saujuik kacang paga. Buahnyo
baduyun-duyun, kulik bakilek kuniang hamek haluik babulu anak kuciang, itulah
miang sabananyo. Mako salain banamo
bio-bio kacang miang namonyo juo jarang lah urang nan tak tau.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar